Bưởi là đặc sản quý của nước ta, có giá trị dinh dưỡng
cao và có tác dụng tốt đối với sức khỏe con người. Trong một 100g phần ăn được
có: nước 89g, protêin 0,5g, chất béo 0,4g, tinh bột 9,3g, vitaminC 44g, ngoài
ra còn có narigin trong các hợp chất glucosid. Hiện nay tại Việt Nam có các giống
bưởi ngon, mang lại hiệu quả kinh tế cao như: bưởi Năm roi, Da xanh, Phúc Trạch,
Đoan Hùng, Diễn, Thanh Trà...
Khi
những ngày nắng hè ở đỉnh cao rồi hạ thấp dần…thấp dần bắc cầu qua mùa thu sớm,
thì đó cũng là mùa của các vườn bưởi Thanh trà ở Lương Quán, Nguyệt Biều, rồi
Kim Long, Hương Thọ Hương Hồ (ngoại thành thành phố Huế).
Để
nhận được trái bưởi Thanh Trà một cách cụ thể, đến nhà vườn có Thanh Trà ở
Lương Quán, Nguyệt Biều…rồi qua đò ở chùa Linh Mụ sang Hương Hồ, Kim Long… Vào
cuối tháng Bảy âm lịch, người mua sỉ Thanh Trà đến vườn hái quả. Bởi trước đó mấy
tháng người mua đã đến đặt tiền cọc, chủ vườn đã lấy tiền từ 50 hoặc 70 phần
trăm tổng giá bán cả vườn. Mùa Thanh Trà, thương lái mua tại vườn với giá ngang
ngửa là 8.000 đồng một quả. Còn ở chợ Bến Ngự, An Cựu các sạp bán với giá
10.000 đồng/quả. Mỗi trái lãi từ 800 đến 1000 đồng. Mua tại gốc là 8000 hay thấp
hơn một ít nhưng phải thuê hái rất công phu để bảo vệ cây cành, rồi còn vận
chuyển và bảo quản về đến chợ. Nhà vườn thanh trà hầu như quanh năm có mùi
hương đặc biệt, một cảm giác thanh thản từ lá cây.
Khi
Thanh Trà chưa ra hoa thì cây và lá thanh trà cũng có mùi thơm khá đặc biệt. Một
loại hương từ lá, từ nhựa của Thanh Trà, để rồi phát tiết trong mùa ra hoa và
lý giải vì sao vị ngọt, vị thơm của bưởi Thanh Trà lừng danh đến vậy! Còn khi
Thanh Trà ra hoa, từ xa mùi hương đã lan tỏa trong không gian rất dễ chịu. Càng
đến gần càng say, một mùi thơm không gắt gay, không quá ngạt ngào như mùi thơm
hoa sữa, hoa hồi hay loại hoa mống rồng quá đậm đặc. Mùi thơm của hoa Thanh Trà
dịu dàng, đoan trang, thoảng đưa như làn sóng dịu, thơm có biên độ trìu cảm con
người. Chính mùi thơm của lá, của hoa Thanh Trà kết tủa vào trái để có vị ngọt
trở thành loại trái đặc sản núi Ngự, sông Hương và cả nước.
