Thuở xưa vùng đất nam Quảng Bình, bắc Quảng Trị có một con sông đào. Sử cũ ghi rằng năm 1404 Hồ Hán Thương (con Hồ Quý Ly), nhằm tạo một con đường thuỷ thông về phía nam để tiện cho việc di chuyển quân đội và chuyên chở vũ khí, lương thực, đã cho đào một con sông gọi là Liên Cảng ( Sách “Ô châu Cận lục” ghi là Lan Cảng). Theo dấu vết còn lại, ta biết sông này bắt đầu từ Lộc Đình, chạy vòng qua Quan Lộ, đi thẳng vào Quán Cát thông vào Bàu Sen, đi qua Quán Bụt, cho đến Hạ Cờ ( nơi giáp ranh giữa hai tỉnh Quảng Bình, Quảng Trị). Từ Hạ Cờ sông vòng về phía tây rồi lộn về phía đông giáp đường Quan lộ mà chạy thẳng vào chợ huyện…” ( Quảng Bình di tích và danh thắng, sđd trang 85-86).
Do sông đào qua một vùng cát nên “đất cát đùn lên” sông bị cạn dần. Năm 1448 vua Lê Thánh Tông đi đánh Chiêm Thành, qua vùng này lại bắt dân sở tại tiếp tục đào sông. Tương truyền lý tưởng làng Thuỷ Liên, ông Mai Văn Bản đã quỳ xuống can vua. Vua giận, bắt ông đem chém tại Đèo Ngang. Về sau dân thương tiếc ông Mai Văn Bản đã lập miếu thờ ông gần đường cái quan. Vua Lê Thánh Tông nam chinh trở về, đến vùng Bàu Sen, thấy sông mới đào đã bị lấp. Ghe thuyền không đi được, mà voi của nhà vua cũng cắm ngà rống lên không chịu nhấc bước. Vua hỏi dân sở tại. Dân kể chuyện ông Bản hiển linh. Vua phải khấn xin ông Mai Văn Bản, voi mới đi được. Nhớ chuyện người xưa, vua Lê Thánh Tông phong ông Bản là danh thần và sức cho dân bốn mùa hương khói. Ngoài cửa miếu hiện đôi câu đối ghi rõ đức độ ông lí trưởng xưa:
Nhất phiến trung can trùng ngự tượng
Thiên thu chính khí nghiêm kim cô.
Dịch nghĩa:
Một tấm lòng ngay thẳng
Khiến cho voi vua phải dừng bước.
Nghìn thu chính khí làm cảm động cả mặt trời.
Những thế kỉ sau, chúa Nguyễn Phúc Tần (1668), rồi vua Minh Mạng (1831), vua Tự Đức ( 1862) đều có nương theo dấu cũ họ Hồ mà đào lại sông, hoặc đào sông vòng lên trên để tránh cát lấp, nhưng đều không thành công.
Ngày nay qua Bàu Sen người ta chỉ còn thấy một vùng sông nước mênh mông, phía đông có động cát lớn chạy dài án ngữ. Nơi đây có thể lập thành một khu nghỉ ngơi, tỉnh dưỡng đẹp trong những tháng hè nóng bức của miền Trung.Khu du lịch gồm có hai khu chức năng chính là khu vực dừng chân ven đường và khu biệt thự, nhà nghỉ, vui chơi giải trí với khu biệt thự nước, khu biệt thự rừng, khách sạn 4 sao, khu nhà hàng, bến thuyền du lịch, khối câu lạc bộ, sân thể dục thể thao, khu vực công viên giải trí, cắm trại...
Khu du lịch Bàu Sen hình thành nhằm mục đích phục vụ khách đi đường nghỉ dừng chân trong thời gian ngắn, đồng thời là nơi bảo dưỡng xe của khách vãng lai và các lái xe đường dài. Ngoài ra, khu du lịch Bàu Sen còn góp phần khai thác tiềm năng sẵn có cả về điều kiện tự nhiên cũng như điều kiện xã hội để hình thành một khu du lịch phục vụ nghỉ ngơi, nghỉ cuối tuần, cắm trại, nghỉ mát...
